بازتاب فضای سیاسی-اجتماعی حیات استرآبادی در تاریخ جهانگشای نادری
نویسندگان
چکیده مقاله:
کتاب تاریخ جهانگشای نادری تألیف میرزا مهدیخان استرآبادی یکی از مهم‌ترین منابع تاریخنگاری سلسلهای عصر افشاریه است. نوشتار حاضر بر مبنای روش توصیفی-تحلیلی میکوشد که از طریق مطالعه شاخصههای بینشی و روشی استرآبادی در نگارش تاریخ جهانگشای نادری، چگونگی بازتاب فضای سیاسی-اجتماعی حیات مورخ را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. در قلمرو تاریخنگاری و نقد تاریخی توجه به بینش و روش مورخ امری ضروری است. بینش و روش در تاریخنگاری دو مقوله تفکیک‌ناپذیر و مرتبط با یکدیگرند. شناخت مورخ و اثر تاریخنگارانهی او مبنای شناخت زمانه اوست و فهم متون تاریخنگارانه در هر عصری مستلزم شناخت عناصر روشی و بینش حاکم بر متن تاریخی است. در واکاوی بینش استرآبادی در جهانگشا به گرایشها، باورها و تمایلات اثرگذار مورخ در چند محور مشیت گرایی، نخبهگرایی، بینش مذهبی، اجتماعی و انتقادی پرداخته‌شده است. در بررسی روش استرآبادی در جهانگشا، مؤلفههایی که در مباحث روششناختی مدنظر قرار میگیرد، نظیر ویژگیهای سبکی، منابع مورداستفاده مورخ و عواملی ازاین‌دست مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد که در پیدایی و نگارش تاریخ جهانگشای نادری، عواملی چون بافت و موقعیت اجتماعی و سیاسی حیات استرآبادی و گرایشهای فردی مؤلف در کنار ویژگیهای زبانی در پرتو شرایط و موقعیت زمانه بر بینش و روش تاریخنگارانهی متون این عصر تأثیر گذارده است.
منابع مشابه
بازتاب شاهنامه در تاریخ جهانگشای جوینی
در مقالة حاضر سعی شده است اشعار شاهنامه، مندرج در تاریخ جهانگشای جوینی، در دو بخش بررسی و ازحیث لفظ و مضمون با شاهنامه تطبیق شود و مطابقت یا اختلاف و مغایرت این ابیات با شاهنامه بیان شود. در بخش اول، به میزان ابیات شاهنامهشیوة درج آن‌ها در تاریخ جهانگشای جوینی با ذکر عنوان داستان‌های شاهنامه که این اشعار از آن‌ها انتخاب شده و نیز به نبود تعداد معدودی از این ابیات در شاهنامه اشاره شده است و ضمن ...
متن کاملبازتاب آموزه های تعلیمی امثال قرآنی در تاریخ جهانگشای جوینی
آثار ادبای فارسی از دیرباز عرصهای برای عرضۀ ادبیات تعلیمی بوده است چنان که غالب آنان از انواع امثال و حکم در جهت غنای حکمی و اخلاقی شعر و سخن خود بهرهها بردهاند. چرا که امثال، عصارۀ حکمتهای ملل و چکیدۀ حکایات نحل میباشد و راه نویسنده را در نیل به مقصود کوتاهتر و جذابتر مینماید. از سوی دیگر، ادب فارسی همواره با کلام الهی عجین بوده است و نویسندگان با اقتباس و تضمین آیات الهی و امثال قرآنی...
متن کاملبازتاب شاهنامه در تاریخ جهانگشای جوینی
در مقالة حاضر سعی شده است اشعار شاهنامه، مندرج در تاریخ جهانگشای جوینی، در دو بخش بررسی و ازحیث لفظ و مضمون با شاهنامه تطبیق شود و مطابقت یا اختلاف و مغایرت این ابیات با شاهنامه بیان شود. در بخش اول، به میزان ابیات شاهنامهشیوة درج آن ها در تاریخ جهانگشای جوینی با ذکر عنوان داستان های شاهنامه که این اشعار از آن ها انتخاب شده و نیز به نبود تعداد معدودی از این ابیات در شاهنامه اشاره شده است و ضمن ...
متن کاملبازتاب اخباری‌گری محمدامین استرآبادی در شرح‌حال‌نگاری‌ها
بازتاب اخباری‌گری محمدامین استرآبادی در شرح‌حال‌نگاری‌ها[1] مهدی طباطبایی[2] حمیدرضا شریعت‌مداری[3] چکیده نویسندگان مسلمان در تحلیل پیشرفت‌های علمی، از شرح‌حال‌نگاری بسیار بهره می‌برند؛ زیرا اطلاعات درباره زندگی افراد که در بررسی گرایشهای فکری خاص آنان به کار می‌آید یا اوضاع جغرافیایی‌شان، بیشتر از این کتـاب‌ها فراچنگ می‌آید. هم‌چنین برای تحلیل‌های کمّی به انگیزه دست‌یابی به تصویری از شکل کلی ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 22
صفحات 199- 228
تاریخ انتشار 2018-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023